Karışım [Konu anlatım]

Kayıt tarihi : 16/12/10

Karışım

Karışım, iki ya da daha çok maddenin karışmasıyla
oluşan ve birbirleriyle tepkimeye girmeyen madde topluluğuna verilen
ad. Tuzlu su, toprak, göl ve deniz suları, petrol gibi maddeler gerçekte
birer karışımdır. Karışımı oluşturan maddelerin her birinin karışım
içindeki dağılımı tekdüze değilse; yani, bir çeşit öbekler şeklindeyse,
bunlara heterojen karışımlar (adî karışımlar) denir. Bu karışımlara
örnek olarak; meyve suları, süt, talaşlı su verilebilir. Karışan
maddelerin her birinin karışım içindeki dağılımı aynı ise bu karışımlara
homojen karışımlar denir. Çözelti, bir maddenin bir başka madde içinde
homojen olarak dağılmasından oluşan karışımdır. Bu nedenle homojen
karışımlara çözelti adı verilir. Şekerli su, hava, alkollü su birer
çözeltidir.

Çözeltilerin herhangi bir yerinden alınan örnek, o
çözeltinin bütün özelliklerini gösterir. Çözeltiler, içinde çözünmüş
olarak bulunan maddelerin miktarına göre, derişik ve seyreltik olarak
iki gruba ayrılır. İçinde çözünen madde miktarı fazla olan çözeltilere
derişik (konsantre) çözeltiler, çözünen madde miktarı az olan
çözeltilere ise seyreltik çözeltiler denir.

Doğadaki maddelerden
pek çoğu saf olarak bulunmaz, karışım olarak bulunur. Karışımlardan saf
maddeler elde edebilmek için, çeşitli ayırma teknikleri kullanılır.
Bunlar eleme, süzme, yüzdürme, dinlendirme, damıtma gibi yöntemlerdir.
Eleme yöntemi, değişik büyüklükteki maddelerin oluşturduğu katı hâldeki
karışımları birbirinden ayırmak için kullanılır. Çakıl, kum karışımları
bu yöntemle birbirinden ayrılır. Süzme yöntemi, bir sıvı ile sıvı içinde
çözünmeyen katı maddeleri birbirinden ayırmak için kullanılır.
Haşlanmış makarna, suyundan süzme yöntemiyle ayrılır. Birbiriyle
karışmış katı maddelerin, sıvı maddeler yardımıyla ayrılması yöntemine
yüzdürme adı verilir. Altın elde edilirken diğer maddelerden yüzdürme
yöntemiyle ayrılır. Yüzdürme yönteminde birbirinden ayrılacak katıların
yoğunluklarının farklı olması gerekir. Sıvı-sıvı karışımlarını
birbirinden ayırmak için kullanılan yönteme ise damıtma denir. Bu
yöntemde karışan maddelerin kaynama noktalarının farklı olmasından
yararlanılır. Damıtma yöntemi, ham petrolden benzin, mazot, fuel-oil
gibi ürünlerin elde edilmesinde ve suyun ayrıştırılmasında sık
kullanılan bir yöntemdir. Sıvı içine dağılmış katı maddelerin zamanla
dibe çökmesi ile ayrılması yöntemine ise dinlendirme denir.